პორტუგალიისა და ესპანეთის საგადასახადო რეჟიმების მიმოხილვა ფიზიკური პირებისთვის

21.04.2025

• პორტუგალია
• ესპანეთი
• Contact our lawyer for more details

ამ სტატიაში გაგაცნობთ პორტუგალიისა და ესპანეთის სპეციალურ საგადასახადო რეჟიმებს, რომლებიც მიზნად ისახავს სამეცნიერო კვლევების, ინოვაციების წახალისებას და მაღალკვალიფიციური სპეციალისტების მოზიდვას.

პორტუგალია

საგადასახადო წახალისება სამეცნიერო კვლევებისა და ინოვაციებისთვის (TISRI)

2024 წლამდე პორტუგალიაში არსებობდა Non-Habitual Resident Regime (NHR), რომლის მიზანი იყო მაღალკვალიფიციური პროფესიონალების, მეწარმეების და პენსიონერების მოზიდვა, მათთვის ხელსაყრელი საგადასახადო პირობების შეთავაზება. 2024 წლიდან NHR შეიცვალა ახალი რეჟიმით, რომელიც საშუალებას აძლევს ფიზიკურ პირებს ასევე, ისარგებლონ საგადასახადო შეღავათებით და ამ გარდამავალ რეჟიმს TISRI ეწოდება.

რეჟიმის გამოყენება შეუძლიათ ფიზიკურ პირებს:

1. რომლებიც გახდნენ პორტუგალიის რეზიდენტები 2024 წელს ერთ-ერთი შემდეგი საფუძვლით:
   • ქვეყანაში 183 დღეზე მეტი ყოფნა, თანმიმდევრულად ან ინტერპოლირებულად, ნებისმიერი 12 თვის განმავლობაში, დაწყებული ან დამთავრებული მოცემულ წელს;
   • ქვეყანაში ყოფნის დღე ნაკლებია (ა) პუნქტში მითითებულ დღეებზე, მაგრამ ფიზიკურ პირს გააჩნია საცხოვრებელი ისეთ პირობებში, რაც გვაძლევს იმის ვარაუდის შესაძლებლობას, რომ მას ამჟამად აქვს განზრახვა შეინარჩუნოს და დაიკავოს იგი მის ჩვეულებრივ საცხოვრებლად;
   • 31 დეკემბრის მდგომარეობით, ფიზიკური პირები არიან გემების ან საჰაერო ხომალდების ეკიპაჟის წევრები, იმ პირობით, რომ ისინი დასაქმებულნი არიან ორგანიზაციებში, რომლებსაც აქვთ საცხოვრებელი ადგილი, რეგისტრირებული ოფისი ან ეფექტური მართვა ამ ტერიტორიაზე;
   • პორტუგალიის სახელმწიფოს სამსახურში საზღვარგარეთ საჯარო ფუნქციების ან დავალებების შესრულება.
2. საქმიანობა მიეკუთვნება ერთ-ერთ შემდეგ კატეგორიას:
   • უმაღლეს საგანმანათლებლო და სამეცნიერო კვლევით დაწესებულებებში სწავლება, მათ შორის სამეცნიერო სამსახურის გაწევა ორგანიზაციებში, სტრუქტურებსა და ქსელებში, რომლებიც ეწევიან ეროვნულ სამეცნიერო და ტექნოლოგიურ სისტემაში ინტეგრირებული ცოდნის წარმოებას, გავრცელებასა და გადაცემას, აგრეთვე მუშაობას და წევრობას ტექნოლოგიურ და ინოვაციურ ცენტრებად აღიარებული ორგანიზაციების მმართველ ორგანოებში;
   • სამუშაო ადგილები და მმართველი ორგანოების წევრები სტარტაპად სერტიფიცირებულ ორგანიზაციებში;
   • სამუშაო ადგილები ან სხვა საქმიანობა, რომელსაც რეზიდენტები ახორციელებენ  ავტონომიურ რეგიონებში: აზორის კუნძულები და მადეირას კუნძული;
   • მაღალკვალიფიციური სპეციალისტები (არქიტექტორები, ინჟინრები, ექიმები, პროგრამისტები, დიზაინერები, ინვესტორები და ა.შ.).  );
   • სხვა კატეგორიები.
3. არ იყო პორტუგალიის რეზიდენტი წინა 5 წლის განმავლობაში.

TISRI იძლევა პირადი შემოსავლის 20%-ით დაბეგვრის საშუალებას, მაშინ როცა პორტუგალიაში საგადასახადო განაკვეთი შესაძლოა 53%-ს აღწევდეს. საგადასახადო შეღავათების გამოყენება შესაძლებელია 10 წლის განმავლობაში.

თუმცა, TISRI არ ითვალისწინებს შეღავათებს პენსიონერებისთვის, როგორც ამას NHR უზრუნველყოფდა. ასევე, ამ დროისთვის არ არსებობს ოფიციალური განმარტებები უცხოური წყაროებიდან მიღებული პირადი შემოსავლების დაბეგვრის შესახებ.

TISRI რეჟიმის გამოყენება პირდაპირ კავშირშია პორტუგალიის საგადასახადო რეზიდენტობასთან. საგადასახადო შეღავათების გამოსაყენებლად მთავარი ფაქტორია საგადასახადო რეზიდენტის სტატუსი.

ესპანეთი

ექსპატრიანტთა სპეციალური საგადასახადო რეჟიმი (SETR)

ამ რეჟიმს ბექჰემის სამართლის (Beckham Law) რეჟიმსაც უწოდებენ და იგი მიზნად ისახავს კვალიფიციური სპეციალისტებისა და ინვესტორების მოზიდვას. უცხოელ ფიზიკურ პირებს, რომლებიც იძენენ რეზიდენტის სტატუსს ესპანეთში, გარკვეული სამართლებრივი მოთხოვნების გათვალისწინებით, შეუძლიათ გამოიყენონ ეს შეღავათიანი საგადასახადო რეჟიმი.

ფიზიკურ პირებს შეუძლიათ გამოიყენონ რეჟიმი შემდეგი პირობების დაკმაყოფილების შემთხვევაში:

1. არ იყვნენ ესპანეთის რეზიდენტები იმ 5 საგადასახადო პერიოდის განმავლობაში, რომელიც წინ უსწრებდა ესპანეთის ტერიტორიაზე გადასვლას.
2. ესპანეთის ტერიტორიაზე გადასვლა მოხდა სისტემის გამოყენების პირველ წელს, ან წინა წელს, ერთ-ერთი შემდეგი გარემოების შედეგად:
   • შრომითი ხელშეკრულების დადება, გარდა პროფესიონალი სპორტსმენების განსაკუთრებული შრომითი ურთიერთობისა;
   • ორგანიზაციის ხელმძღვანელის/დირექტორის სტატუსის მოპოვება;
   • ესპანეთისთვის ინოვაციური და/ან განსაკუთრებული ეკონომიკური ინტერესის მქონე ბიზნეს საქმიანობის განხორციელება, ასევე ENISA-ს (ესპანეთის მეწარმეობის ეროვნული ინსტიტუტის) დადებითი მოსაზრება. მაგალითად, სტარტაპები ხელოვნური ინტელექტისა და რობოტიკის სფეროში, ტექნოლოგიური სტარტაპები (ბლოკჩეინის ტექნოლოგიები) და ა.შ.
   • ეკონომიკური საქმიანობა ესპანეთში მაღალკვალიფიციური პროფესიონალის მიერ, რომელიც მომსახურებას უწევს დამწყებ კომპანიებს Start-up Development კანონის შესაბამისად, ან ახორციელებს ტრენინგს, კვლევას, განვითარებას და ინოვაციას, იღებს ანაზღაურებას მთლიანი სამეწარმეო, პროფესიული და პირადი შემოსავლის 40%-ზე მეტის ოდენობით.
3. არ იღებენ შემოსავალს, რომელიც კლასიფიცირებულია, როგორც მიღებული ესპანეთში მდებარე მუდმივი დაწესებულების მეშვეობით.

SETR საშუალებას აძლევს უცხოელ ფიზიკურ პირებს დაბეგრონ შემოსავალი 24% განაკვეთით, თუ თანხა საგადასახადო პერიოდში არ აღემატება 600,000 ევროს, გადაჭარბების შემთხვევაში (ანუ შემოსავლის 600,000.01 ევრო ან მეტი) – 47%. ამ რეჟიმის გამოყენება შესაძლებელია 6 წლამდე ვადით.

უცხოური წყაროებიდან მიღებული შემოსავალი ამ რეჟიმით არ იბეგრება. დამატებითი ბონუსის სახით, რეჟიმით სარგებლობა შეუძლიათ გადასახადის გადამხდელის შვილებს (25 წლამდე) და მეუღლესაც, კანონის მოთხოვნების დაცვით.

SETR რეჟიმის გამოყენება დამოკიდებულია საგადასახადო რეზიდენტის სტატუსზე. თუ თქვენ ცხოვრობთ ესპანეთში (მიიღეთ საგადასახადო რეზიდენტის სტატუსი) და არ განაცხადეთ პირველ წელს, მაშინ, კანონის საფუძველზე, შეუძლებელი იქნება SETR-ის გამოყენება. იგივე მოთხოვნები ვრცელდება ინვესტიციის საფუძველზე ბინადრობის ნებართვის მფლობელებზეც, ანუ საგადასახადო რეზიდენტის სტატუსის გარეშე რეჟიმის გამოყენება შეუძლებელია.

Authors: Yaroslavna Zadesenskaya

---

Attention Journalists: Use of REVERA website materials in publications is only allowed with our written permission. To coordinate materials, please get in touch with us at: i.antonova@revera.legal, Telegram: https://t.me/PR_revera