რა ხარჯები უკავშირდება საქართველოში სამეწარმეო საქმიანობას და რომელი არა? ვარკვევთ REVERA Georgia-ს იურისტებთან ერთად.

საქართველოს საგადასახადო კოდექსის ძირითადი დებულებები სამეწარმეო საქმიანობასთან დაკავშირებულ ხარჯებსა და საგადასახადო მიზნებისთვის სამეწარმეო საქმიანობასთან შეუთავსებელ ხარჯებს შორის გამიჯვნის შესახებ მოცემულია 97-ე მუხლის 1-ლ ნაწილში.

ბიზნესის ხარჯების დაბეგვრა საქართველოში

საქართველოს საგადასახადო კოდექსის 97-ე მუხლის თანახმად, რეზიდენტი საწარმო ექვემდებარება მოგების გადასახადს იმ ხარჯებზე ან გადასახდელებზე, რომლებიც არ არის დაკავშირებული ეკონომიკურ საქმიანობასთან. კერძოდ, იმისთვის, რომ ხარჯი გამოიქვითოს როგორც ბიზნეს ხარჯი, ის უნდა იყოს დაკავშირებული საწარმოს ძირითად ბიზნეს საქმიანობასთან.

რას წარმოადგენს ბიზნეს ხარჯები?

ბიზნეს ხარჯი არის ყველაფერი, რაც იხარჯება ან გადახდილია სამუშაოს შესრულების ან პროდუქციის წარმოებისთვის ბიზნესის წარმართვის კონტექსტში. ეს მოიცავს:

  • პერსონალის ხარჯები: აღჭურვილობა და ა.შ.
  • აუთსორსინგის მომსახურება: 
  • პროგრამული უზრუნველყოფა: 
  • ქირა და კომუნალური მომსახურება: 
  • საკანცელარიო ნივთები და აღჭურვილობა: 
  • დაზღვევა და ადმინისტრაციული გადასახადები: 
  • მარკეტინგული და სარეკლამო ხარჯები: 
  • ვალის დაფარვა: სესხებთან და კრედიტებთან დაკავშირებული გადახდები.
     

გამოწვევები ბიზნესისა და პირადი ხარჯების განსაზღვრაში

შეიძლება რთული იყოს იმის დადგენა, არის თუ არა ზოგიერთი ხარჯი ბიზნესთან დაკავშირებული თუ პირადი. მაგალითად:

  • ყავა ან კვება: მცირე შესყიდვები, როგორიცაა ყავის მიღება სამუშაო დღის განმავლობაში, არ შეიძლება ჩაითვალოს ბიზნეს ხარჯად, თუ ისინი უშუალოდ არ უკავშირდება ბიზნეს საქმიანობას, როგორიცაა კლიენტთან შეხვედრა ან ყავის მაღაზიაში მუშაობა.
     
  • საშინაო ოფისის მარაგი: თუ სახლის ოფისს იყენებთ ექსკლუზიურად ბიზნესისთვის, ავეჯისა და მარაგის ღირებულება შეიძლება ჩაითვალოს როგორც ბიზნეს ხარჯი.
     
  • საწვავის ხარჯები: საწვავი არის მოქმედი ბიზნეს ხარჯი, თუ იგი გამოიყენება საქმიანი მოგზაურობისთვის, როგორიცაა კლიენტებთან შეხვედრა. თუმცა, სახლსა და ჩვეულებრივ სამუშაო ადგილს შორის მგზავრობა, როგორც წესი, არ განიხილება ბიზნეს ხარჯად. 
     
  • უსაბუთო ხარჯები: კომპანიის მიერ გახორციელებული ნებისმიერი ტრანზაქცია რომელსაც არ ახლავს შესაბამისი ხარჯის დამადასტურებელი დოკუმენტი კომპანიამ უნდა დაბეგროს მოგებით 15%. შესაბამისად რეკომენდირებულია აღნიშნული ზედმეტი ხარჯი აცილებული იყოს თავიდან სათანადო საბუთის არსებობით.
     
  • წარმომადგენლობითი ხარჯი:  ძალიან მნიშვნელოვანია აგრეთვე იმის გაითვალისწინებაც, რომ საქართველოს საგადასახადო კოდექსით წარმომადგენლობითი ხარჯის გამოქვითვა შეზღუდულია და ის არ უნდა აღემატებოდეს კომპანიის მიერ წინა წლის განმავლობაში მიღებული შემოსავლის 1%-ს, ხოლო იმ შემთხვევაში როცა კომპანია ზარალზე იყო და წინა წლის ხარჯები აღემატებოდა ერთობლივ შემოსავალს, მაშინ წარმომადგენლობითი ხარჯი არ უნდა აღემატებოდეს წინა წლის ხარჯების თანხის 1%-ს. თუ კომპანია წარმომადგენლობით ხარჯებს ეწევა მის დაფუძნების პირველსავე წელს და შესაბამისად სახეზე არ არის წინა წლის ერთობლივი შემოსავალი ან ხარჯი, ასეთ შემთხვევაში წარმომადგენლობითი ხარჯი არ უნდა აღემატებოდეს მიმდინარე წლის ერთობლივი ხარჯის 1%-ს.

საქმიანი მოგზაურობისთვის GPS ტრეკერების გამოყენება

როდესაც მანქანა გამოიყენება როგორც საქმიანი, ასევე პირადი მიზნებისთვის, ბიზნესს შეუძლია გამოიყენოს GPS ტრეკერი, რათა განასხვავოს პირადი და საქმიანი გამოყენება. მანძილის თვალყურის დევნებით და იმის დადგენით, თუ როდის გამოიყენებოდა მანქანა ბიზნესთან დაკავშირებული მოგზაურობისთვის (მაგალითად, კლიენტთან შეხვედრაზე), საწარმოს შეუძლია ზუსტად გამოთვალოს და გაანაწილოს ბიზნეს საქმიანობასთან დაკავშირებული ხარჯები.

უძრავი ქონება და თანამშრომლების განთავსება

თანამშრომლების საცხოვრებლად უძრავი ქონების შეძენა ასევე შეიძლება ჩაითვალოს ბიზნეს ხარჯად, მაგრამ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ შესყიდვა ჩაითვლება საჭიროდ ბიზნეს ოპერაციებისთვის, როგორიცაა თანამშრომლების მუშაობის ეფექტურობის გაუმჯობესება. მაგალითად, თუ ქონება გამოიყენება როგორც საერთო საცხოვრებელი პერსონალისთვის ან სივრცე ბიზნეს ოპერაციებისთვის, ის შეიძლება კლასიფიცირდეს როგორც ლეგიტიმური ბიზნეს ხარჯი.

დასკვნა

პირადი და ბიზნეს ხარჯების გამიჯვნა გადამწყვეტია ბიზნესისთვის, განსაკუთრებით საგადასახადო მიზნებისთვის. ბიზნესის მფლობელები გულმოდგინედ უნდა დარწმუნდნენ, რომ მხოლოდ ის ხარჯები, რომლებიც უშუალოდ არის დაკავშირებული მათ ეკონომიკურ საქმიანობასთან, ჩათვალონ/გამოიქვითონ ბიზნეს ხარჯებად. მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთი ხარჯის  დაკვალიფიცირება მარტივია, სხვები - როგორიცაა მცირე ყოველდღიური შესყიდვები ან შერეული გამოყენების აქტივები - მოითხოვს დეტალურ ანალიზს და განსხვავებას სათანადო საგადასახადო შესაბამისობის უზრუნველსაყოფად.

Authors: Iashagyan Oksana, Svanidze Melano

Contact our legal team to learn more

Write to lawyer

Dear journalists, the use of materials from the REVERA website in publications is possible only with our written permission.

To coordinate materials, contact us at e-mail: i.antonova@revera.legal or Telegram: https://t.me/PR_revera.